Je ziet en hoort het steeds vaker; koppels met een open relatie. Het komt niet alleen steeds vaker voor in je omgeving, ook in series en films lijkt non-monogamie een hot topic te zijn. Zet dit jou of jullie aan het denken? Een open relatie betekent niet per se dat je je weer als single kunt gedragen. Er komt meer bij kijken dan je denkt.
Wat houdt een open relatie in?
Wist je dat een kwart van de jonge mensen een open relatie wel ziet zitten? Dat blijkt uit onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel. [1] Toch heeft niet iedereen een goed beeld van wat zo’n open relatie precies inhoudt.
Een monogame relatie is de standaard in Nederland en betekent volgens psycholoog, seksuoloog en relatietherapeut Jolien Spoelstra dat je seksueel en emotioneel exclusief met iemand bent. Bij non-monogamie of een open relatie hoeft dit niet zo te zijn. [2]
Er zijn verschillende vormen van een open relatie
Er zijn verschillende vormen van non-monogamie. Zo mogen mensen in een open relatie vaak zoenen, daten en/of seks hebben met andere personen. Maar ze hebben alsnog maar één echte liefdesrelatie.
Bij polyamorie heeft iemand wel meerdere liefdesrelaties tegelijk. Als je polyamoreus bent kun je dus ook twee vriendjes of vriendinnen hebben. En dan hebben we ook nog swingers. Zij hebben één liefdesrelatie waarmee ze seksueel contact met anderen hebben.
Zoals je kunt lezen zijn er dus verschillende vormen van non-monogamie, maar er zit nog veel meer tussen. Je kunt als koppel de regels zelf bepalen. Wil je eerst bijvoorbeeld alleen zoenen met anderen? Dan kan dit op dat moment genoeg zijn. Er zijn geen vaste formats en jullie bepalen helemaal zelf wat jullie doen. Maar het is wel belangrijk dat jullie dit goed met elkaar bespreken.
Wil je het echt? Of wil je partner het?
Relatietherapeut Suzanne Allegonda is gespecialiseerd in non-traditionele relaties en moedigt aan om bij nieuwsgierigheid te ontdekken wat non-monogamie voor jullie kan betekenen. Volgens haar is het belangrijk dat de keuze voor een open relatie uit nieuwsgierigheid komt. “Het moet niet voortkomen uit angst.” Sommige mensen kiezen voor een open relatie omdat hun partner dit graag wil. Ze komen terecht in een relatievorm die eigenlijk niet bij ze past omdat ze de ander niet willen verliezen. Dit kan negatieve gevolgen hebben.
In dit geval is het belangrijk dat je aangeeft wat je zelf wel en niet aankunt. Jullie moeten de keuze voor een non-monogame relatie namelijk bewust maken. Bovendien kunnen vooroordelen van de omgeving het ook lastig maken om de keuze voor non-monogamie, polyamorie of een open relatie te maken.
Hoe zet je de eerste stap?
Dus, hoe kom je er achter dat een non-monogame relatie, in wat voor vorm dan ook, echt is wat je wilt? Meerdere psychologen en relatietherapeuten geven deze tip: verdiep je erin. Praat bijvoorbeeld met mensen die een open relatie hebben of ga naar een speciale thema-avond. Bovendien zijn er tegenwoordig meerdere boeken over geschreven en staat Spotify vol met podcasts over polyamorie. Ook een relatietherapeut kan je helpen bij het zetten van deze stap.
En dan komt misschien wel het lastigste, erover praten met je partner. Ga een open gesprek aan en wees eerlijk. Vaak is non-monogamie een taboe in een relatie en ben je bang wat de ander gaat zeggen. Maar er is niets belangrijker dan eerlijkheid. Je partner verdient het om te weten hoe jij erover denkt en waar je nieuwsgierig naar bent.
Heel belangrijk: maak afspraken met elkaar
Na het luisteren van veel podcasts en enkele thema-avonden verder is het zover, jullie besluiten om voor een non-monogame relatie te gaan. Welke vorm dit ook aanneemt, van een open relatie tot driehoeksverhouding, afspraken zijn altijd belangrijk. Een open relatie betekent namelijk niet dat je je oude single leven weer terug hebt. Je zit nog steeds in een liefdesrelatie met één persoon.
Zorg dat jullie duidelijke afspraken maken. Je kunt niet alles hebben en er zijn altijd grenzen. Overschrijd je die? Dan kan dit alsnog als vreemdgaan worden beschouwd.
Denk ook na over praktische dingen. Aan wie gaan jullie vertellen dat jullie in een non-monogame relatie zitten? En hoe doen jullie het met seksspeeltjes, mogen jullie deze gebruiken bij een andere partner? Dingen waar je voorhand misschien niet bij stilstaat, maar wel belangrijk om te bespreken.
Een relatietherapeut kan helpen
Overstappen van een monogame relatie naar zoenen, daten en vrijen met andere mensen kan best een grote overgang zijn. Je kunt erachter komen dat je toch wel jaloers bent of misschien komt je bindings- of verlatingsangst weer om de hoek kijken. Het is niet altijd makkelijk en tijdens een non-monogame relatie worden eerlijkheid en communicatie nóg belangrijker. Een relatietherapeut kan jullie ondersteunen tijdens dit soms lastige proces.
Psycholoog Allegonda zegt: “Er komt veel bij kijken en het loopt wel eens mis, maar er zijn veel mensen bij wie deze non-monogame relatievormen heel goed werken.”
Veelgestelde vragen over een open relatie:
Kan een open relatie werken?
Absoluut. Een open relatie kan zelfs een heel positief effect hebben op je relatie. Om het te laten werken, is het belangrijk dat jullie goede afspraken maken. Bovendien moeten jullie het beiden écht willen.
Wat als non-monogamie niet voor mij werkt?
Kom je erachter dat non-monogamie toch niets voor jou is? En wil je terug naar een monogame relatie? Maak het bespreekbaar. Je moet niets doen wat je niet wilt. Als jouw partner het wel echt wilt, moet je geen open relatie aangaan om hem/haar te pleasen. Onze relatietherapeuten ondersteunen je bij deze lastige onderwerpen.
Wat is polyamorie?
Polyamorie betekent dat je meerdere liefdesrelaties tegelijk kan hebben. Deze liefdesrelaties kunnen zowel romantisch als seksueel zijn. Vaak zijn alle betrokkenen op de hoogte van de meerdere relaties. Soms ontstaat er ook een driehoeksverhouding waarbij er drie personen in een relatie zitten.
Bronnen:
[1] EenVandaag. (2022, 24 juli). Een open relatie ziet een kwart van de jonge mensen wel zitten: “Monogamie is een achterhaald concept”. https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/opiniepanel/alle-uitslagen/item/een-open-relatie-ziet-een-kwart-van-de-jonge-mensen-wel-zitten-monogamie-is-een-achterhaald-concept/
[2] Nu.nl (2025, 5 april). Nieuwsgierig naar non-monogame relatie? ‘Vind een vorm die bij je past?’https://www.nu.nl/slimmer-leven/6351212/nieuwsgierig-naar-non-monogame-relatie-vind-een-vorm-die-bij-je-past.html